Το 1542, δύο Παριανοί μοναχοί ίδρυσαν στη θέση του παλιού ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου τα πρώτα κελιά και την εκκλησία. Ωστόσο, το μοναστήρι της Παναγίας Τουρλιανής πήρε την τελική μορφή του περίπου διακόσια χρόνια αργότερα, όταν το 1757 ο ιερομόναχος Ιγνάτιος Μπάσουλας υποχρεώθηκε να αποσυρθεί στο εσωτερικό του και να το ανακαινίσει. Θαμπωμένος από τα πλούτη της Δυτικής Εκκλησίας, είχε ασπαστεί τον καθολικισμό κατά την παραμονή του στην Ιταλία, όμως γυρίζοντας στα πάτρια εδάφη μετανόησε και θέλησε να εξιλεωθεί. Έπειτα από εργασίες δέκα ετών και διάθεση μεγάλου μέρους της προσωπικής περιουσίας του, ο ηγούμενος μπορούσε να υπερηφανεύεται για την ανέγερση ενός ιερού «φρουρίου», με υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο, επικαλυμμένο με φύλλα χρυσού από Ιταλούς τεχνίτες, για τον επισκοπικό θρόνο και τον άμβωνα του 18ου αιώνα που λέγεται ότι φιλοτεχνήθηκαν στη Φλωρεντία… Γύρω από την Παναγία την Τουρλιανή αναπτύχθηκε ο οικιστικός ιστός της Άνω Μεράς. Σήμερα, στις συλλογές της μονής συγκαταλέγονται πολλά εκκλησιαστικά κειμήλια, άμφια, εργαλεία, σκεύη, εικόνες και αφιερώματα.